De omgevingswet

De “Omgevingswet” regelt de bescherming van flora en fauna in Nederland. Deze wet is het hele jaar geldig en onafhankelijk van een bepaald tijdvak zoals het zogenaamde “broedseizoen”, een verwarrend en misleidend begrip.

Volgens deze wet is het verboden opzettelijk nesten, rustplaatsen en eieren van beschermde vogels, vleermuizen en andere dieren te vernielen of te beschadigen, of nesten van vogels weg te nemen. Dit geldt tijdens het broeden voor vogels in de categorie 5 en het jaar rond voor vogels in de categorie 1 t/m 4 (zie onderstaande lijst) en ook het jaar rond voor vleermuizen.

Is er geen vogel of andere beschermde diersoort aan het broeden in de te kappen of snoeien boom (of naastgelegen boom in verband met verstoring)¹, en bevindt zich geen jaarrond beschermt nest in de boom, dan mag u die boom het hele jaar door kappen ongeacht het zogenaamde “broedseizoen”.

¹Het verbod om geen broedende vogels te storen in naastgelegen bomen is niet van toepassing indien de storing niet van wezenlijke invloed is op de staat van instandhouding van de desbetreffende vogelsoort.

Hét “Broedseizoen” bestaat niet

Het zogenaamde “broedseizoen” kent geen vaste periode en is daarom een verwarrend en misleidend begrip. De broedperiode verschilt namelijk per soort en binnen de soort per nest. Het zogenaamde “broedseizoen” bestaat dus niet en wordt ook nergens in de wet genoemd. Van belang is of een vogel aan het broeden is in een boom. Die boom mag op dat moment niet gekapt worden totdat de jongen zijn uitgevlogen en het nest niet jaarrond beschermd is. Blauwe reiger en bosuil beginnen al met broeden in februari en sommige vogels broeden nog in augustus. Veel vogelsoorten broeden tussen ongeveer 15 maart en ongeveer 15 juli. Moeras- en watervogels broeden tussen ongeveer 1 april en ongeveer 15 augustus. De Turkse tortel (Streptopelia decaocto) kan het hele jaar door broeden. Vleermuizen kunnen in de winter in bomen overwinteren.

Een boom mag daarom in elk seizoen, op elk moment, dus ook in het zogenaamde “broedseizoen”, gekapt worden als men met redelijke zekerheid kan stellen dat er geen broedende vogels of andere nestelende dieren verstoord worden en er zich in die boom geen jaarrond beschermde nesten bevinden.

De relevante wetsteksten

Artikelen

Het is verboden opzettelijk van nature in Nederland in het wild levende vogels van soorten als bedoeld in artikel 1 van de Vogelrichtlijn te doden of te vangen.

Het is verboden opzettelijk nesten, rustplaatsen en eieren van vogels, als bedoeld in het eerste lid, te vernielen of te beschadigen, of nesten van vogels weg te nemen.

Het is verboden eieren van vogels, als bedoeld in het eerste lid, te rapen en deze onder zich te hebben.

Het is verboden vogels, als bedoeld in het eerste lid, opzettelijk te storen.

Het verbod, bedoeld in het vierde lid, is niet van toepassing indien de storing niet van wezenlijke invloed is op de staat van instandhouding van de desbetreffende vogelsoort.

Het is verboden in het wild levende dieren van soorten, genoemd in bijlage IV, onderdeel a, bij de Habitatrichtlijn, bijlage II bij het Verdrag van Bern of bijlage I bij het Verdrag van Bonn, in hun natuurlijk verspreidingsgebied opzettelijk te doden of te vangen.

Het is verboden dieren als bedoeld in het eerste lid opzettelijk te verstoren.

Het is verboden eieren van dieren als bedoeld in het eerste lid in de natuur opzettelijk te vernielen of te rapen.

Het is verboden de voortplantingsplaatsen of rustplaatsen van dieren als bedoeld in het eerste lid te beschadigen of te vernielen.

Het is verboden planten van soorten, genoemd in bijlage IV, onderdeel b, bij de Habitatrichtlijn of bijlage I bij het Verdrag van Bern, in hun natuurlijke verspreidingsgebied opzettelijk te plukken en te verzamelen, af te snijden, te ontwortelen of te vernielen.

Lijst van beschermde vogelsoorten

Categorieën:

Nesten van vogelsoorten van categorie 1 t/m 4 zijn jaarrond beschermd, de nesten van soorten in categorie 5 zijn beschermd als er onvoldoende alternatieven zijn.

1) Nesten die, behalve gedurende het broedseizoen als nest, buiten het broedseizoen in gebruik zijn als vaste rust- en verblijfplaats.

2) Nesten van koloniebroeders die elk broedseizoen op dezelfde plaats broeden en die daarin zeer honkvast zijn of afhankelijk van bebouwing of biotoop. De (fysieke) voorwaarden voor de nestplaats zijn vaak zeer specifiek en limitatief beschikbaar.

3) Nesten van vogels, zijnde geen koloniebroeders, die elk broedseizoen op dezelfde plaats broeden en die daarin zeer honkvast zijn of afhankelijk van bebouwing. De (fysieke) voorwaarden voor de nestplaats zijn vaak zeer specifiek en limitatief beschikbaar.

4) Vogels die jaar in jaar uit gebruik maken van hetzelfde nest en die zelf niet of nauwelijks in staat zijn een nest te bouwen.

5) Nesten van vogels die weliswaar vaak terugkeren naar de plaats waar zij het jaar daarvoor hebben gebroed of de directe omgeving daarvan, maar die wel over voldoende flexibiliteit beschikken om, als de broedplaats verloren is gegaan, zich elders te vestigen.